De glastuinbouw is een toonaangevende sector op het gebied van technologische innovatie en een voorloper op het gebied van duurzame energie. Alle aan de glastuinbouw gelieerde bedrijven, overheden en instellingen hebben zeer ambitieuze (link: https://www.kasalsenergiebron.nl/over-ons/kas-als-energiebron/#meerjarenafspraak text: duurzaamheidsdoelen) gesteld.

Er zijn verschillende aanvliegroutes bedacht om deze doelen ook realistisch te maken. Het programma Kas als Energiebron  heeft hierin een voortrekkende rol, dit programma heb ik ook gebruikt om deze tekst samen te stellen. Op hun website is te lezen dat zij hét innovatieprogramma zijn dat energiebesparing en het gebruik van duurzame energie in de glastuinbouw stimuleert.  Glastuinbouw Nederland en het  ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit  (LNV) trekken hierin samen op. Later in deze blog zal ik uitsplitsen waar de glastuinbouw al vanaf 2005 zeer concreet mee bezig is (nog vóór “The Inconvenient Truth” van Al Gore). En dan sla ik echt nog wel een aantal initiatieven en dus investeringen van de glastuinbouw over.

Wanneer je alles op een rijtje zet, wil ik toch stellen dat het naar mijn mening van de zotten is dat deze sector wordt uitgemolken (Excuses voor de woordkeuze beste boeren): Een tariefvoorstel om de Opslag Duurzame Energie (ODE) op met name elektriciteit te verhogen, werkt averechts. Waar deze maatregel ervoor moet zorgen dat duurzame maatregelen gesubsidieerd kunnen worden door een opslag te leggen op fossiel energieverbruik, wat ik an sich een geniaal idee vind, betekent het huidige voorstel dat de glastuinbouw **gedwongen** wordt om terug te grijpen naar die fossiele brandstoffen. Vol inzetten op duurzaamheid is dan niet meer economisch verantwoord.

Glastuinbouw Nederland balanceert dan op het randje van het blijven vernieuwen of weer terugkeren naar de prehistorie.

Vanmiddag is er een petitie ingediend die is onderschreven door ongeveer 1.500 ondernemers en managers in de glastuinbouw en wordt ondersteund door diverse organisaties. In deze petitie doet Glastuinbouw Nederland een dringend beroep op de Tweede Kamer om het Kabinet te verzoeken het ODE tariefvoorstel 2020 voor elektriciteit in de glastuinbouw, in de schijf van 50.000 tot 10 miljoen kWh, in te trekken.

Sjaak van der Tak, voorzitter van Glastuinbouw Nederland, noemt het zeer zorgelijk dat de zeer ingrijpende tariefstijging met 177% in genoemde verbruiksschijf leidt tot acute faillissementen of bedrijfssluitingen van veel glastuinbouwbedrijven. “De voorgestelde tariefverhoging van de ODE is geen onderdeel geweest van besprekingen en afspraken in het Klimaatakkoord 2030. Duidelijk is dat het een averechts effect heeft op de energie-transitie, aangezien bedrijven worden gedwongen om weer te kiezen voor fossiele opties. Het draagvlak voor het Klimaatakkoord onder tuinders wordt hierdoor ondermijnd in plaats van ondersteund.”

ODE | Opslag Duurzame Energie | Het is ingevoerd door de overheid in 2013. Deze opslag is ingevoerd om de investering in duurzame energie te stimuleren. Het is een extra belasting die je moet betalen voor iedereen die energie afneemt. Per verbruikte kWh elektriciteit of m³ gas betaal je ODE. De subsidiepot van de Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+) wordt hiermee gefinancierd.

De routes die bewandeld worden om duurzamer en uiteindelijk klimaatneutraal te worden, zijn op te splitsen in:

1)         Elektriciteit, van onder andere:*

1. WKK – Met energie-efficiënte warmtekrachtkoppeling (wkk) kan duurzame energie worden opgewekt en beheerd.
2. Zonne-energie | Door bijvoorbeeld daken van de schuur wordt 100% duurzame elektriciteit de kas binnengehaald.

2)         Warmte, van onder andere:*

1. Zonne-energie | In een semigesloten kas kan zonne-energie worden opgevangen en benut. Zodoende wordt de kas in de zomer mechanisch gekoeld en kan de

zonnewarmte in de winter voor verwarming zorgen.

1. Aardwarmte | Warmte die in de bodem (vanaf 500 meter ondergronds) aanwezig is kan in een kas gebruikt worden.
2. Bio-energie | Dit is een duurzaam alternatief voor aardgas. De sector zou voor ongeveer 10% van haar energiebehoefte aanspraak kunnen maken op lokaal beschikbare biomassa.

3)         Licht, van onder andere:*

1. Natuurlijk licht | Voor niets gaat de zon op: Dat licht kan nog beter benut worden (denk aan diffuus en dubbel glas).
2. Kunstlicht | De belichting in kassen moet energiezuiniger gebruikt kunnen worden (denk aan led).

4)         Teelt, van onder andere:*

1. Het Nieuwe Telen | Dit is een pakket van nieuwe teeltmaatregelen die ertoe leiden dat er energiezuiniger geteeld zal worden.

Zelf denk ik dat aan bovenstaande nog wat ideeën toegevoegd kunnen worden, zoals bijvoorbeeld het verbeteren van de CO2-voorziening vanuit bijvoorbeeld Pernis, wat ik in een voorgaande bQuote ook al gemeld heb. Waar dit nu door de industrie gezien wordt gezien als afvalproduct, kan hier mijns inziens een grote slag geslagen worden om in met name de zomer het gasverbruik t.b.v. CO2-productie te verlagen of zelfs te laten verdwijnen.

Ook het opzetten van meer restwarmtestromen en nóg meer samenwerking en kennisdeling in de teelt moeten ervoor kunnen zorgen dat het algehele energieverbruik van de sector en de CO2-uitstoot van Nederland in het algemeen omlaag kan.

Glastuinbouw Nederland is ambitieus, vooruitstrevend en doelgericht. Duurzaamheid is één van de kernwoorden in de sector en dit wil de sector ook graag doorzetten en verder uitbreiden. De glastuinbouw is daarmee een waar *voorbeeld* voor andere sectoren in Nederland, maar zeker ook voor de glastuinbouw buiten Nederland.

Een ODE aan de glastuinbouw!