Onlangs wilde mijn neef op de boerderij een oude gierput dempen, die al jaren niet meer gebruikt werd en nu parkeerplaats voor tractoren moest worden. Vroeger een makkelijke klus want Hollandse klei was in overvloed beschikbaar na b.v. een bouwproject. Momenteel is het echter niet te koop zonder hier een batterij vergunningen en grondmonsters bij te overleggen. De mogelijke aanwezigheid van PFAS, heeft hier een dikke streep doorheen gezet en maakt dit soort transporten van grond dus gewoon duurder dan een paar kuub zand bestellen en daarmee de put dempen.

Voor wat ik er van begrijp is PFAS zo’n probleem geworden doordat het ontbreken van wetenschappelijke kennis over de werking op het milieu van deze nieuw ontwikkelde stof lang uitbleef en vervolgens wet- en regelgeving achterbleef, nadat deze kennis wel beschikbaar was. Het is daardoor ook mogelijk dat men in Antwerpen nu pas de impact van PFAS op de gezondheid aan de kaak stelt, waar in Nederland al 2 jaar beleid is gericht op indammen van de verspreiding. Het spreekwoord is ook niet voor niks: “We dempen de put, als het kalf verdronken is” en blijkbaar doen Belgische kalveren er wat langer over om te verdrinken…

De afweging om beleid aan te scherpen of bedrijven te stimuleren anders te gaan produceren is ook niet eenvoudig. Los van het milieu wegen bijvoorbeeld ook de economische belangen en de werkgelegenheid die een sector of bedrijf genereert mee. We zijn hierin alleen vergeten dat dit een korte termijn afweging is en daarmee niet eeuwig de afweging blijft. Daarmee wordt de uiteindelijke schade doorgeschoven naar toekomstige generaties.

Idealiter moeten de economische kosten van milieubewust produceren gewoon kunnen worden doorberekend. Economisch zullen de stijgende productiekosten in aanvang groei kosten, aangezien het de inflatie een boost geeft. Op langere termijn, stuwt dit de economie juist omhoog, doordat het de geldvraag- en schulden laat groeien. Per saldo groeien we dit probleem dus te boven en ontstaat er effectief een win-win situatie voor milieu en maatschappij.

Nogmaals ik zie in de praktijk dat geen ondernemer tegen verduurzamen is, als dit technisch mogelijk is en wanneer het de toekomst van zijn bedrijf niet in gevaar brengt. Nu alleen nog een overheid die hierin een betrouwbare partner is en niet halfbakken oplossingen in elkaar zet of de spelregels tussentijds wijzigt zoals bij de subsidie op aardwarmte en de ingetrokken stikstofvergunningen in de landbouw het geval is.

Temeer omdat er nu een kabinet aantreedt die miljarden wil reserveren voor de verduurzaming van Nederland, zou ik willen voorstellen om dit te gebruiken om de stijgende productiekosten van de verduurzaming af te vlakken. Je boekt daarmee direct de benodigde milieuwinst, maar houdt het prijspeil onder controle en laat de consument gedoseerd wennen aan dit prijsniveau. Aanpassen van de SDE op aardwarmte of verlagen van de BTW op groente is een stap in de goede richting. Nu nog voldoende CO2 beschikbaar krijgen als aardgas verstoken niet meer mag, CRISPR-Cas toe laten om versneld een weerbare plant te veredelen en zo het chemiegebruik minimaliseren en tot slot een duurzame oplossing voor transport van dit product naar alle uithoeken van Europa. Kortom werk aan de winkel voor Rutte IV en op naar emissievrije tuinbouw!